Σήμερα 14/9 εορτάζουν:
- Ύψωση του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού
- Αγία Πλακίλλα η Ευσεβέστατη Βασίλισσα
- Μνήμη της ΣΤ’ Οικουμενικής Συνόδου
- Άγιος Πάπας
- Άγιος Θεοκλής
- Άγιος Βαλεριανός το νήπιο
- Άγιος Μακάριος ο Νέος ο οσιομάρτυρας
- Όσιος Γεράσιμος κτήτορας της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Σουρβίας
- Άγιος Πελάγιος Επίσκοπος Λευκάδος
Η Ύψωσις του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού (Νηστεία εκ πάντων)
Το έτος 326 η Αγία Ελένη πήγε στην Ιερουσαλήμ για να προσκυνήσει τους Αγίους Τόπους και να ευχαριστήσει το Θεό για τους θριάμβους του γιού της Μ. Κωνσταντίνου. Ο Θείος ζήλος, όμως, έκανε την Άγια Ελένη να αρχίσει έρευνες για την ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού. Επάνω στο Γολγοθά υπήρχε ειδωλολατρικός ναός της θεάς Αφροδίτης, τον οποίο γκρέμισε και άρχισε τις ανασκαφές. Σε κάποιο σημείο, βρέθηκαν τρεις σταυροί. Η συγκίνηση υπήρξε μεγάλη, αλλά ποιος από τους τρεις ήταν του Κυρίου; Τότε ο επίσκοπος Ιεροσολύμων Μακάριος με αρκετούς Ιερείς, αφού έκανε δέηση, άγγιξε στους σταυρούς το σώμα μίας ευσεβέστατης κυρίας που είχε πεθάνει. Όταν ήλθε η σειρά και άγγιξε τον τρίτο σταυρό, που ήταν πραγματικά του Κυρίου, η γυναίκα αμέσως αναστήθηκε. Η είδηση διαδόθηκε σαν αστραπή σε όλα τα μέρη της Ιερουσαλήμ. Πλήθη πιστών άρχισαν να συρρέουν για να αγγίξουν το τίμιο ξύλο. Επειδή, όμως, συνέβησαν πολλά δυστυχήματα από το συνωστισμό, ύψωσαν τον Τίμιο Σταυρό μέσα στο ναό σε μέρος υψηλό, για να μπορέσουν να τον δούν και να τον προσκυνήσουν όλοι. Αυτή, λοιπόν, την ύψωση καθιέρωσαν οι άγιοι Πατέρες, να γιορτάζουμε στις 14 Σεπτεμβρίου, για να μπορέσουμε κι εμείς να υψώσουμε μέσα στις ψυχές μας το Σταυρό του Κυρίου μας, που αποτελεί το κατ᾿ εξοχήν «όπλον κατά του διαβόλου». (Ορισμένοι Συναξαριστές, αυτήν την ημέρα, αναφέρουν και την ύψωση του Τιμίου Σταυρού στην Κωνσταντινούπολη το 628 από τον βασιλιά Ηράκλειο, που είχε νικήσει και ξαναπήρε τον Τίμιο Σταυρό από τους Αβάρους, οι οποίοι τον είχαν αρπάξει από τους Αγίους Τόπους).
Ο Άγιος Πάπας
Άντεξε τα φοβερότερα βασανιστήρια, χωρίς να πάψει στιγμή να δέεται προς τον Θεό. Καταγόταν από την πόλη Λαράνδου της Λυκαονίας. Όταν ο Γαλέριος εξαπέλυσε άγριο διωγμό κατά των χριστιανών, ο άγιος Πάπας υπέστη ένα από τα σκληρότερα μαρτύρια. Στην αρχή τον κτύπησαν με πέτρες στα σαγόνια, μέχρι που του τα έσπασαν. Κατόπιν τον κρέμασαν ανάποδα και τον μαστίγωσαν ανελέητα. Έπειτα του ξέσχισαν τα πλευρά και τις πληγές του έκαψαν με αναμμένες λαμπάδες. Αλλ᾿ ο άγιος Πάπας, υπέφερε όλα αυτά με καταπληκτική υπομονή και δοξολογούσε τον θεό μέχρι της τελευταίας του πνοής.
Ο Οσιομάρτυς Μακάριος ο Νέος
Υπήρξε μαθητής και μιμητής του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Νήφωνα (1486-89, 1497-98). Ήταν ωραίος στο σώμα και την ψυχή και ζηλωτής στις αρετές. Τον κατέλαβε ο πόθος του μαρτυρίου και γι᾿ αυτό πήρε άδεια και ευλογία από τον Πατριάρχη Νήφωνα, αποχώρησε από το Άγιον Όρος και πήγε στη Θεσσαλονίκη. Εκεί βρήκε ένα συγκεντρωμένο πλήθος Οθωμανών, στους οποίους δίδαξε με θέρμη το μυστήριο της ενσάρκωσης του Χριστού. Αγριεμένοι οι Οθωμανοί, όρμησαν κατά του Αγίου και με μαχαίρια και ξύλα πλήγωσαν πολύ το σώμα του, και αφού τον συνέλαβαν τον έριξαν στη φυλακή. Την επομένη μέρα ο Μακάριος στο κριτήριο, άκουσε αμετάπειστος τις κολακείες και τις υποσχέσεις των Τούρκων, που προσπαθούσαν να μεταστρέψουν το φρόνημά του. Στις προτροπές αυτές ο Άγιος απαντούσε: «Μακάρι και σείς να γνωρίζατε την αληθινή και ακατηγόρητη πίστη μας και να είχατε βαπτιστεί στο όνομα της Αγίας Τριάδος, και να είχατε ελευθερωθεί από την πλανεμένη θρησκεία σας». Οι Οθωμανοί όταν άκουσαν αυτά, τον βασάνισαν πιο άγρια και τελικά τον αποκεφάλισαν το 1527. Κατ᾿ άλλες πληροφορίες το μαρτύριο του Αγίου έγινε το 1507.