Όταν ξύπνησε το ελληνικό φιλότιμο…
28 Οκτωβρίου 1940
Ώρα 6 το πρωί κι οι σειρήνες της αντιαεροπορικής άμυνας ξυπνούν την πολιτεία.
Ένας εχθρός επιτίθεται ζητώντας να «περάσει» στα ελληνικά χώματα… Ένας άνισος πόλεμος ξεκινά.
Ο ελληνικός λαός καλείται να υπερασπιστεί την πίστη και τη γη των προγόνων του, να πολεμήσει για την αξιοπρέπεια και την ελευθερία του!
Και τότε, ξυπνά το ελληνικό φιλότιμο…
——————————-
Φιλότιμο σημαίνει πολλά πράγματα μαζί: αξιοπρέπεια, καθήκον, τιμή, προσφορά, ευγένεια ψυχής.
Στον πόλεμο όμως απέκτησε ακόμα βαθύτερη σημασία. Έγινε το εσωτερικό κίνητρο που έκανε τους Έλληνες να ξεπερνούν τον εαυτό τους και να κατορθώνουν πράξεις ηρωισμού και αυτοθυσίας.
——————————-
Περιγράφοντας εκείνο το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο Γιώργος Θεοτοκάς γράφει:
«Σιγά σιγά η Αθήνα παίρνει το ύφος των μεγάλων εθνικών εορτών. […] Πλήθη νέων έχουν ξεχυθεί στους κεντρικούς δρόμους, με λάβαρα, σημαίες, δάφνες, μουσικές. […] Ο κόσμος συμμετέχει σ’ αυτές τις εκδηλώσεις, χειροκροτεί, ζητωκραυγάζει. Αισθάνεται κανείς ένα πάθος μες στον αέρα, μια λεβεντιά. Ξύπνησε το ελληνικό φιλότιμο, είναι κάτι ωραίο. Και μια τέλεια εθνική ενότητα».
Μ’ αυτό το φιλότιμο πολέμησαν όλοι οι Έλληνες!
Στα βουνά της Πίνδου, οι Έλληνες στρατιώτες, παρότι υποδεέστερα εξοπλισμένοι από τους Ιταλούς, πολεμούσαν με γενναιότητα, γιατί ένιωθαν ότι το χρωστούσαν στην πατρίδα. Όταν έβλεπαν έναν συμπολεμιστή να πέφτει, δεν υποχωρούσαν· προχωρούσαν με περισσότερο πάθος.
Όπως έλεγε ο Άγιος Παίσιος:
«Μάλωναν, τότε, οι Έλληνες για το ποιος θα πάει μπροστά, στην πρώτη γραμμή. Οι νέοι τότε τραβούσαν τους μεσήλικες πίσω και τους έλεγαν: ”Πηγαίνετε εσείς πίσω, γιατί έχετε οικογένεια και παιδιά και αφήστε εμάς μπροστά”».
«Το φιλότιμο τους έκανε να αψηφούν τον θάνατο», όπως είπε αργότερα ένας αξιωματικός.
Το φιλότιμο δεν φάνηκε μόνο στο μέτωπο αλλά και στα χωριά και στις πόλεις.
Οι απλοί άνθρωποι πρόσφεραν ο,τι είχαν. Οι γυναίκες της Πίνδου, κουβαλώντας εφόδια στις πλάτες μέσα στο χιόνι, το έκαναν όχι επειδή τους το επέβαλε κανείς, αλλά επειδή το ένιωθαν ως χρέος. Έλεγαν: «Τα παιδιά μας πολεμάνε· κι εμείς πρέπει να σταθούμε αντάξιες».
Ακόμα και εκείνοι που δεν μπορούσαν να βοηθήσουν στο μέτωπο, άνοιγαν τα σπίτια τους, έδιναν ρούχα και τρόφιμα για τους στρατιώτες, παραχωρούσαν τα ζώα τους για τη μεταφορά πολεμοφοδίων. Ήταν μια πράξη εθνικής ενότητας, γεννημένη από το φιλότιμο του Έλληνα.
28η Οκτωβρίου 1940
Το «ΟΧΙ» ήταν η φωνή ενός λαού, που έβαλε πάνω απ’ όλα την τιμή και την πατρίδα.
28η Οκτωβρίου 2025
85 χρόνια μετά… Το φιλότιμο των Ελλήνων του 1940 δεν γράφτηκε μόνο σε σελίδες Ιστορίας, αλλά χαράχτηκε βαθιά στη συνείδηση του έθνους. Αυτό μας άφησαν ως παρακαταθήκη και κληρονομιά οι πρόγονοί μας.
Φιλαρέτη
Περιοδικό «ΠΡΟΣ ΤΗ ΝΙΚΗ», Οκτώβριος 2025
