Η Μεσίτρια
ΟΙ ΠΑΡΑΚΛΗΣΕΙΣ
Τον Δεκαπενταύγουστο στην Ελλάδα, ποιος δεν το ξέρει, σε πόλεις και χωριά, βουνοπλαγιές και ακρογιαλιές αντηχούν οι Παρακλήσεις, δεήσεις και ύμνοι στην Παναγία μας. Και φτάνει ο μελωδικός τους απόηχος στις καρδιές μικρών και μεγάλων, σοφών και αμαθών, πιστών και απίστων.
Στην εκκλησιαστική γλώσσα οι Παρακλήσεις ονομάζονται Παρακλητικοί Κανόνες, επειδή το κύριο περιεχόμενό τους αποτελούν τροπάρια που εντάσσονται σε ομάδες. Οι ομάδες αντιστοιχούν και εμπνέονται από ωδές (ποιήματα) της Παλαιάς Διαθήκης, ενώ μία από αυτές, η ένατη, είναι της Καινής Διαθήκης, η ωδή της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Οι Παρακλήσεις διακρίνονται σε Μικρή (παλαιότερη) και Μεγάλη, με μόνη διαφορά ότι τα τροπάρια του Κανόνα της δεύτερης είναι μεγαλύτερα από της πρώτης. Ψάλλονται εναλλάξ από 1η μέχρι 13η Αυγούστου. Παραλείπονται τα Σάββατα, την παραμονή της Μεταμορφώσεως, 5 Αυγούστου, και την παραμονή της Κοιμήσεως, 14 Α’υγούστου. Την Κυριακή ψάλλεται πάντα η μεγάλη. Οι δύο Παρακλήσεις εκτός των Κανόνων περιέχουν ψαλμούς, Ευαγγελικό ανάγνωσμα και δέηση με την ανάγνωση των ονομάτων ζώντων προσώπων που συμμετέχουν ή όχι σ’ αυτές.
Όλο το περιεχόμενο των Παρακλήσεων προβάλλει το «φωτόμορφο» πρόσωπο της Θεοτόκου, πάντα στο κέντρο, δίπλα στον Χριστό, στον Υιό της. Κάθε πιστός την θεωρεί και δική του στοργική Μάνα, προστασία, παρηγοριά, ελπίδα, έμπνευση της ψυχής του.
ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΣ, ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ
Τις μέρες του Δεκαπενταυγούστου μας ετοιμάζουν οι Παρακλήσεις, για να κηδέψουμε την Μητέρα του Χριστού όχι με θρήνους αλλά με χαρά Πασχαλινή. Πάσχα του Καλοκαιριού λέμε τη μεγάλη γιορτή Της, πανηγυρίζουμε, γιατί στην Κοίμησή Της δεν εγκατέλειψε τον κόσμο.
Η παράδοση της Εκκλησίας μας λέει ότι ο αρχάγγελος Γαβριήλ, τρεις μέρες πριν, ενημέρωσε την Παναγία μας για την Κοίμησή Της και Πνεύμα Άγιο μετέφερε στη Γεθσημανή τους Αποστόλους και τους πρώτους Ιεράρχες, από τα πέρατα του κόσμου, για να την κηδέψουν. Εκεί ανάμεσα στα δάκρυα και τα παρακάλια να μην τους αφήσει μόνους, τους βεβαίωσε η ίδια η «Μητέρα της Ζωής» ότι θα είναι πάντοτε κοντά τους, θα συμπορεύεται, θα μεσολαβεί, όπως έκανε κι όταν ζούσε, θα μεσιτεύει.
Αυτή την υπόσχεσή Της κληροδότησαν οι Άγιοι Απόστολοι στον κόσμο. Την έβαλαν και οι Υμνωδοί στις ακολουθίες των Παρακλήσεων.
Η ΜΕΣΙΤΡΙΑ
Στο προτελευταίο τροπάριο και των δύο Παρακλήσεων, που ονομάζεται εξαποστειλάριο, εκεί που κορυφώνεται ο ύμνος, θριαμβικά και χαρμόσυνα, με παιδική εμπιστοσύνη ψάλλουμε:
«Και σε μεσίτριαν έχω, προς τον φιλάνθρωπον Θεόν, μη μου ελέγξη τας πράξεις, ενώπιον των Αγγέλων, παρακαλώ σε, Παρθένε, βοήθησόν μοι εν τάχει».
Εσένα έχω μεσίτρια, προς τον φιλάνθρωπο Θεό, να μην έξετάσει τις πράξεις μου μπροστά στους Αγγέλους. Σε παρακαλώ, Παρθένε, βοήθησέ με γρήγορα.
Εσύ να ακούς τους πόθους και τους πόνους μου και να τους μεταφέρεις με λόγους δικούς Σου στον Υιό Σου, να με υποστηρίξεις, να μεσολαβήσεις για μένα Εσύ, Μητέρα, Παναγία μου, Μεσίτρια. Σ’ ευχαριστώ.
Γ.
Περιοδικό «ΠΡΟΣ ΤΗ ΝΙΚΗ», Αύγουστος 2025
