Ξέρεις να διαβάζεις τις ετικέτες τροφίμων;

Είσαι στο σουπερμάρκετ και θέλεις να αγοράσεις ένα χυμό. Βλέπεις τρεις διαφορετικές μάρκες στο ράφι. Ποιος είναι όμως ο πιο υγιεινός; Για να δούμε τι πληροφορίες μπορούμε να πάρουμε συγκρίνοντας τις ετικέτες των συσκευασιών τους.

Συστατικά
Κάθε τρόφιμο είναι υποχρεωτικό να αναγράφει στη συσκευασία τη λίστα με τα συστατικά του. Τα συστατικά γράφονται με φθίνουσα σειρά περιεκτικότητας. Δηλαδή το συστατικό που περιέχεται στη μεγαλύτερη ποσότητα αναγράφεται πρώτο, ενώ το συστατικό που περιέχεται στη μικρότερη ποσότητα αναγράφεται τελευταίο.
Έτσι, τρόφιμα που στις πρώτες θέσεις των συστατικών τους αναγράφονται οι λέξεις «ζάχαρη» ή «σάκχαρα» (δηλαδή τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη) και «λίπος/η», «λιπαρά», «έλαιο/α», «μαργαρίνη» ή «βούτυρο» (δηλαδή τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος) είναι πλούσια σε θερμίδες, επομένως καλό είναι να μην τα καταναλώνεις συχνά.
Μερικά μυστικά
1. Να ξέρεις ότι δεν είναι όλα τα λίπη το ίδιο. Γενικά, οι φράσεις «στερεοποιημένα λίπη ή έλαια», «μερικώς υδρογονωμένα (φυτικά) λίπη ή έλαια» και «ζωικό λίπος», «ζωικά λιπαρά», «βούτυρο» συνεπάγονται περιεκτικότητα σε χειρότερης ποιότητας λιπαρά οξέα (τράνς και κορεσμένα), τα οποία είναι επιβαρυντικά για την υγεία της καρδιάς σου. Τέτοιες εκφράσεις θα βρείς στα συστατικά αλμυρών και γλυκών σνακ (π.χ. κράκερ ή μπισκότα), αλλά και σε μαργαρίνες και έτοιμες σάλτσες ή σως του εμπορίου. Από την άλλη, τρόφιμα που περιλαμβάνουν «ελαιόλαδο» στα συστατικά τους αποτελούν καλύτερες επιλογές, καθώς περιέχουν καλής ποιότητας λιπαρά οξέα (μονοακόρεστα και πολυακόρεστα).
2. Εκτός από τη λέξη «ζάχαρη», άλλες ονομασίες με τις οποίες μπορεί να αναγράφεται «κρυφά» η ζάχαρη είναι οι εξής: «γλυκόζη», «φρουκτόζη», «δεξτρόζη», «μαλτόζη», «σουκρόζη», «σακχαρόζη», «μελάσα», «μερικώς υδρολυμένο άμυλο», «τροποποιημένο άμυλο», «σιρόπι αμύλου», «σιρόπι καλαμποκιού» και «εκχύλισμα βύνης».
3. Η φράση «ολικής άλεσης» στη λίστα με τα συστατικά ενός τροφίμου (π.χ. «αλεύρι ολικής άλεσης») δηλώνει την υψηλή του περιεκτικότητα σε διαιτητικές (φυτικές) ίνες, οι οποίες, σε αντίθεση με τα σάκχαρα, έχουν πολλά οφέλη για την υγεία!
Θρεπτικά συστατικά
Οι πληροφορίες που παρέχονται σχετικά με τα θρεπτικά συστατικά του τροφίμου εμφανίζονται υπό μορφή πίνακα, όπως ο παρακάτω, και αφορούν την ενέργεια, τις πρωτείνες και τους υδατάνθρακες.

Για να συγκρίνουμε δύο τρόφιμα, χρησιμοποιούμε τη στήλη ανά 100 g προιόντος. Στην πρώτη σειρά αναγράφονται οι θερμίδες (kcal) που μας αποδίδει η κατανάλωση του προιόντος. Όμως, η ποιότητα των θερμίδων είναι πιο σημαντική από τον αριθμό τους!
Για έξυπνες διατροφικές επιλογές, φρόντισε να επιλέγεις τρόφιμα με μικρότερη περιεκτικότητα σε σάκχαρα, κορεσμένα λίπη και νάτριο (δηλαδή αλάτι) και με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες.
Καλή αναζήτηση σε τροφές υγιεινές και ποιοτικές!

Dr. Γιατρός

Περιοδικό «ΠΡΟΣ ΤΗ ΝΙΚΗ», Φεβρουάριος 2025