Ο άγιος Δημήτριος σώζει την πόλη του
Γεννήθηκε και έζησε στη Θεσσαλονίκη στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. Από νωρίς ανήλθε στην ιεραρχία του Ρωμαικού στρατού λόγω των χαρισμάτων του. Οι τιμές και τα μεγαλεία δεν στάθηκαν ικανές να τον αποσπάσουν από τη μοναδική αλήθεια. Γνώρισε τη χριστιανική πίστη και τη μετέδιδε άφοβα στους συμπολίτες του. Συνελήφθη το 305, φυλακίστηκε, βασανίστηκε και μαρτύρησε διά λογχισμού στην πόλη που έζησε και αγάπησε.
Είναι ο Άγιος που εγκωμιάστηκε τόσο πολύ για τα θαύματα προς τους συμπατριώτες του. Οι Θεσσαλονικείς πιστεύουν ότι κατοικεί ανάμεσά τους στον μεγαλόπρεπο ναό του και εφόσον μένει εκεί, δεν έχουν να φοβούνται τίποτα! Είναι ο «φιλόπολις», ο «πολιούχος», ο «σωσίπατρις» Άγιος, που στις κρίσιμες στιγμές παρεμβαίνει και σώζει την πόλη από επιδημίες, από πείνα, από εχθρούς.
Θα αναφέρουμε τρεις από τις πολλές φορές που έσωσε την πόλη του από τους εχθρούς.
586 ή 597 μ.Χ. – επιδρομή Αβάρων και Σλάβων. Οι βάρβαροι, γοητευμένοι από τη φήμη της Θεσσαλονίκης, την πολιορκούν, για να την κάνουν δική τους. Οι υπερασπιστές της πόλης ήταν ολιγάριθμοι λόγω μιάς επιδημίας που είχε προηγηθεί. Εμφανίστηκε τότε ο άγιος Δημήτριος στα τείχη και τους έδωσε θάρρος. Την έβδομη μέρα της επίθεσης εμφανίστηκε και στο εχθρικό στρατόπεδο, πάνω σε λευκό άλογο, και με πανίσχυρο στρατό τους διασκόρπισε όλους, χωρίς να χρειαστεί να εμπλακούν στη μάχη καθόλου οι κάτοικοι της πόλεως!
615 μ.Χ. – επιδρομή Σλάβων. Οι εχθροί ξεχύθηκαν μέσα από τα ποτάμια Αλιάκμονα, Αξιό και Στρυμόνα με τα ελαφρά μονόξυλά τους, βγήκαν στο Αιγαίο και πολιόρκησαν τη Θεσσαλονίκη από στεριά και θάλασσα. Οι Θεσσαλονικείς αγωνιούν και προσεύχονται. Και βλέπουν τότε τον Άγιο να τρέχει πάνω στις επάλξεις φορώντας χλαμύδα λευκή! Διέτρεξε πρώτα το τείχος κι έπειτα όρμησε προς τη θάλασσα! Και σηκώθηκε δυνατός αέρας, ο γνωστός Βαρδάρης, κι έφερε σύγχυση στον βαρβαρικό στόλο. Τα μονόξυλα των Σλάβων άρχισαν να βυθίζονται πέφτοντας το ένα πάνω στο άλλο. Την ίδια ώρα, οι γενναίοι υπερασπιστές στα τείχη επωφελήθηκαν από την αναταραχή και έτρεψαν σε φυγή τα στρατεύματα της ξηράς. Η Θεσσαλονίκη σώθηκε.
Οκτώβριος 1912 – Βαλκανικοί πόλεμοι.
Ο Τουρκικός στρατός προσπαθεί να εμποδίσει την προέλαση των ελληνικών δυνάμεων προς τη Θεσσαλονίκη. Οι χοτζάδες βλέπουν με τα μάτια τους έναν έφιππο στρατιώτη να προχωρεί μπροστά από τον ελληνικό στρατό και να τρομοκρατεί τους Τούρκους. Αδυνατούν να καταλάβουν ποιος είναι. Αλλά τον νεαρό καβαλάρη βλέπουν και οι Έλληνες, που βεβαιώνονται ότι ο άγιος Δημήτριος θέλει να περάσει η πόλη στα χέρια των Ελλήνων! Και πράγματι, την ημέρα της μνήμης του, 26 Οκτωβρίου 1912, παραδόθηκε η πόλη από τους Τούρκους στους Έλληνες, που έξαλλοι από ενθουσιασμό ζητωκραυγάζουν και τραγουδούν. Από τα παράθυρα ρίχνουν ανθοδέσμες, αφήνουν περιστέρια, κορδέλες άσπρες και γαλάζιες. Ύστερα από 500 περίπου χρόνια, η πόλη είναι και πάλι ελληνική! Η απελευθέρωση έγινε με τις πρεσβείες του Πολιούχου της Αγίου Δημητρίου.
Νεφέλη
Περιοδικό «ΠΡΟΣ ΤΗ ΝΙΚΗ», Οκτώβριος 2025