Σήμερα 21/10 εορτάζουν:
- Όσιος Ιλαρίων ο Μέγας
- Όσιος Φιλόθεος ο Αγιορείτης
- Αγία Θεοδότη και ο Άγιος Σωκράτης ο Πρεσβύτερος
- Άγιοι Γάιος, Δάσιος και Ζωτικός
- Άγιοι Ανδρέας, Στέφανος, Παύλος και Πέτρος
- Άγιος Ζαχαρίας ο Οσιομάρτυρας
- Άγιος Ευκράτης ο Οσιομάρτυρας
- Όσιος Βαρούχ
- Άγιος Άζης
- Άγιος Ιωάννης ο Νεομάρτυρας από τη Μονεμβασιά
- Ανακομιδή του Ιερού Λειψάνου του Οσίου Χριστοδούλου του Θαυματουργού
- Ανακομιδή των Ιερών Λειψάνων του Οσίου Ιλαρίωνα Επισκόπου Μεγληνίας
- Άγιοι Πλαντίνος, Ειρήνη και Μαρίνα της Ραϊθού
- Όσιος Ιάκωβος
- Όσιοι Βαρνάβας και Ιλαρίων οι θαυματουργοί
- Αγία Ούρσουλα
- Άγιος Φινάν
- Όσιος Φίλιππος
- Όσιος Ιλαρίων της Λαύρας των Σπηλαίων
- Όσιος Ιλαρίων εκ Ρωσίας
- Άγιος Σωκράτης ο ιερομάρτυρας
Ο Όσιος Ιλαρίων ο Μέγας
Γεννήθηκε το 333 μ.Χ., στα χρόνια του Μ. Κωνσταντίνου. Η κωμόπολη στην οποία ανατράφηκε ονομαζόταν Θαβαθά, πέντε μίλια μακριά από την Γάζα. Οι γονείς του ήταν πλούσιοι ειδωλολάτρες. Στην επιθυμία τους να σπουδάσουν όσο γίνεται καλύτερα το γιό τους, έστειλαν αυτόν στην Αλεξάνδρεια. Εκεί, ο Ιλαρίων γνώρισε τη χριστιανική πίστη, την αγάπησε και βαπτίσθηκε χριστιανός. Έγινε μιμητής του Μ. Αντωνίου καίέμεινε αρκετό καιρό κοντά του. Όταν πέθαναν οι γονείς του, γύρισε στην πατρίδα του, διαμοίρασε στους φτωχούς όλην του την κληρονομιά και πήγε στην έρημο. Εκεί κάποτε συνάντησε ληστές, με τους οποίους είχε τον εξής διδακτικό διάλογο: «Εάν σε συναντούσαν κλέφτες, τον ρώτησαν, τι θα έκανες;» Εκείνος απάντησε: «Τι έχει να φοβηθεί ο γυμνός;». Έπειτα του είπαν: «Αλλ᾿ αν σε σκότωναν;» ο Ιλαρίων απάντησε: «Τόσο το καλύτερο. Ο σωματικός θάνατος κλείνει την νύκτα της παρούσας ζωής και εισάγει στην ανατολή της μέλλουσας ζωής». Οι απαντήσεις του Ιλαρίωνα είχαν σαν αποτέλεσμα τη μετάνοια των ληστών. Ο Ιλαρίων έλαβε από το Θεό και το χάρισμα να κάνει θαύματα. Αφού περιόδευσε σε πολλούς τόπους και χώρες, παρέδωσε στο Θεό την ψυχή του, ογδόντα χρονών.
Η Αγία Θεοδότη και ο Άγιος Σωκράτης ο Πρεσβύτερος
Έζησαν τον 3ο αιώνα μ.Χ., όταν βασιλιάς ήταν ο Αλέξανδρος ο Σεβήρος, και μαρτύρησαν στην Άγκυρα. Η Θεοδότη, από ευγενική οικογένεια, ήταν θαρραλέα στην πίστη και όπου και αν βρισκόταν μιλούσε για το Ευαγγέλιο και προσπαθούσε νάαυξάνει τον αριθμό των αφοσιωμένων στη λατρεία του Χριστού. Ο πρεσβύτερος Σωκράτης ήταν ιερέας από εκείνους, που δεν λειτουργούν μόνο, αλλά και φωτίζουν και οικοδομούν, στην ανάγκη μάλιστα είναι έτοιμοι να θυσιαστούν για την πίστη και το ποίμνιό τους. Στην εργασία του αυτή ο Σωκράτης είχε πολύτιμο βοηθό την ευσεβή Θεοδότη, που, με την διδασκαλία της, προπαρασκεύαζε ειδωλολάτρισσες γυναίκες στη γνώση των αληθειών της πίστης, και στην αποδοχή του αγίου βαπτίσματος. Έτσι λοιπόν, καταγγέλθηκαν και οι δυό για τις ενέργειές τους αυτές, συνελήφθησαν και με απειλές και μαρτύρια τους εξανάγκαζαν να θυσιάσουν στα είδωλα. Αλλ᾿ η γυναίκα και ο ιερέας απέκρουσαν με αγανάκτηση την ασεβή πρόταση και σφράγισαν την ομολογία της πίστης τους με το αίμα τους, αφού υπέστησαν θάνατο με αποκεφαλισμό.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Νεομάρτυρας από την Μονεμβασιά
Ήταν γιός ιερέα και γεννήθηκε στο χωριό Γεράκι της Μονεμβασιάς. Το 1770 όταν οι Αλβανοί ήλθαν στην Πελοπόννησο, έσφαξαν τον πατέρα του, και αυτόν μαζί με την μητέρα του απήγαγαν στη Λάρισα. Ήταν τότε ο Ιωάννης 15 χρονών. Εκεί πουλήθηκε μαζί με την μητέρα του σε κάποιο Τούρκο. Επειδή όμως ο Τούρκος αυτός δεν είχε παιδιά, θέλησε να υιοθετήσει τον Ιωάννη αφού τον εξισλαμίσει. Οι τεράστιες και ποικίλες προσπάθειες του Τούρκου για να εξισλαμίσει τον Ιωάννη, δεν έφεραν κανένα καρπό. Ο νέος με υψηλό φρόνημα, διαρκώς έλεγε: «εγώ Τούρκος δεν γίνομαι, εγώ είμαι χριστιανός και χριστιανός θέλω να πεθάνω». Τότε ο Τούρκος, μέσα στο σπίτι του, άρχισε να βασανίζει σκληρά τον Ιωάννη. Την περίοδο του Δεκαπενταύγουστου τον πίεζε να καταλύσει, και μάλιστα είχε βάλει και την μητέρα του να τον παρακαλέσει να φάει από τα δελεαστικά φαγητά. Αλλ᾿ ο Ιωάννης απάντησε: «εγώ είμαι γιός παπά και πρέπει να φυλάττω καλύτερα από τους γιούς των λαικών τους νόμους και τα έθιμα της Αγίας μας Εκκλησίας». Εξαγριωμένος ο σκληρός Τούρκος από την στάση του Ιωάννη, τον μαχαίρωσε στην καρδιά, με αποτέλεσμα να πεθάνει στις 21 Οκτωβρίου 1773.
