Σήμερα 29/3 εορτάζουν:

• Άγιος Μάρκος επίσκοπος Αρεθουσίων, Κύριλλος διάκονος, και των εν Ασκάλωνι και Γάζη παρθένων γυναικών και ιερωμένων ανδρών
• Άγιοι Ιωνάς, Βαραχήσιος και οι συν αυτοίς Ζανιθάς, Λάζαρος, Μαρουθάς, Ναρσής, Ηλίας, Μάρης, Άβιβος, Σιμιάθης και Σάββας (ή Σώθα)
• Άγιος Διάδοχος επίσκοπος Φωτικής
• Άγιος Ευστάθιος ο Ομολογητής επίσκοπος Κίου Βιθυνίας
• Όσιος Ησύχιος ο Σιναΐτης
• Όσιοι Ιωνάς, Μάρκος και Βάσσος
• Άγιος Εφραίμ Αρχιεπίσκοπος Ροστώβ Ρωσίας

Ο Άγιος Μάρκος, Επίσκοπος Αρεθουσίων ο Ομολογητὴς

Ὁ ἅγιος Μάρκος, ἐπίσκοπος Ἀρεθουσίων, ἀνήκει στοὺς ὁμολογητὲς τῆς πίστεως καὶ ἄθλησε τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἰου­λιανοῦ τοῦ Παραβάτη (361-363).

Χειροτονήθηκε στὰ χρόνια τοῦ Μεγάλου Κωνστα­ντί­νου. Ὑπῆρξε φλογερὸς καὶ ἐνθουσιώδης ἐπίσκοπος. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ θεολόγος στὸν Α΄ κατὰ τοῦ Ἰουλιανοῦ Βασιλέως Στηλιτευτικό του λόγο διαζωγραφίζει τὴν προσωπικότητα τοῦ ἁγίου Μάρκου λέγοντας ὅτι «ὁδήγησε πολλοὺς στὴ σωτηρία, ὄχι λιγότερο ἕνεκα τῆς λαμπρότητος τοῦ βίου ἀπὸ ὅσο μὲ τὴ δύναμη τοῦ λόγου του». Ἔλαβε μέρος στὴ Σύνοδο τῆς Ἀντιοχείας τὸ 341 μ.Χ., στὴ Σύνοδο τῆς Φιλιππουπόλεως τὸ 343 καὶ στὴ Σύν οδο τοῦ Σιρμίου τὸ 351. Ἀλλὰ καὶ στὴ Σύνοδο τῆς Σελεύκειας τῆς Ἰσαυρίας τὸ 358 ἦταν παρών.

Γιὰ μικρὸ διάστημα ἀπὸ ἄγνοια παρασύρθηκε στὶς τά­ξεις τῶν ἡμιαρειανῶν ἐπισκόπων, οἱ ὁποῖοι δέχονταν μὲν τὴ θεότητα τοῦ Λόγου, ἀλλὰ ἀπέρριπταν τὸν ὅρο «ὁμο­ούσιος». Σύντομα ὅμως παραδέχθηκε τὸ λάθος του, καὶ συνέχισε μαχητικὰ καὶ ὀρθὰ νὰ ἐργάζεται μέσα στοὺς κόλπους τῆς Ὀρθοδόξου ἁγίας Ἐκκλησίας. Ὁ ἐπίσκοπος Μάρκος πολέμησε μὲ δύναμη τὴν εἰδωλολατρία.

Οἱ εἰδωλολάτρες τῆς περιοχῆς τῶν Ἀρεθουσίων δὲν ἄντεχαν τὸν φλογερὸ αὐτὸν ἄνδρα, ποὺ ἀποσποῦσε πολλοὺς καὶ τοὺς ὁδηγοῦσε στὴ χριστιανικὴ πίστη. Γι’ αὐτὸ γεμάτοι ὀργὴ καὶ μίσος ζητοῦσαν εὐκαιρία νὰ τὸν συλλάβουν. Ὁ Μάρκος, γιὰ νὰ κατασιγάσει τὴ φωτιὰ τῆς ὀργῆς τους, γιὰ μικρὸ διάστημα ἀπομακρύνθηκε ἀπὸ τὴν ἐπισκοπή του. Ὅμως τὸ μίσος τῶν διωκτῶν του ξέσπασε ἐναντίον τῶν πιστῶν χριστιανῶν μὲ συλλήψεις. Ὅταν πληροφορήθηκε ὁ Μάρκος τὴν ἀναστάτωση ποὺ ἔφερε ἡ φυγή του, ἐ πανῆλθε στὴ Μητρόπολή του τὸ 363 μ.Χ. καὶ παραδόθηκε στοὺς ἐχθρούς του.

Καὶ ἐνῶ ὁ αὐτοκράτορας Ἰουλιανὸς εἶχε εὐεργετηθεῖ ἀπὸ τὸν Μάρκο, διότι σὲ δύσκολη ὥρα τοῦ εἶχε σώσει τὴ ζωή, παρὰ ταῦτα δὲν ἐμπόδισε τοὺς ὀπαδούς του νὰ τὸν τιμωρήσουν.

Ἀνεκδιήγητα εἶναι τὰ βασανιστήρια ποὺ ὑπέστη ὁ Μάρ­κος. Ὁ ἱστορικὸς Θεοδώρητος Κύρου τὰ ὀνομάζει «πραγ­μα­τικὴ τραγωδία». Καὶ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ θεολόγος σημει­ώνει ὅτι «ἀγωνίζονταν πῶς νὰ ὑπερβάλουν (οἱ βασανιστές του) ὁ ἕνας τὸν ἄλλον στὴ θρασύτητα κατὰ τοῦ πρεσβύτου ἱερέως». Ὅρμησαν χωρὶς νὰ σεβαστοῦν τὴν ἡλικία του, τὸν ξυλοκόπησαν ἀλύπητα, τὸν ἔσυραν ἀπὸ τὰ μαλλιὰ καὶ τὰ γένια, τὸν ὠθοῦσαν πρὸς τοὺς ὑπονόμους. «Δὲν ὑπῆρχε μέλος τοῦ σώματός του ποὺ νὰ μὴν εἶχε ὑποστεῖ μαζὶ μὲ τὶς κακώσεις καὶ ταπείνωση.

Τὸν ὕψωναν μετέωρο ἀπὸ τὰ πόδια καὶ μὲ τὶς μυτερὲς γραφίδες (ξύλινα αἰχμηρὰ μολύβια) ἔκαναν παιχνίδι τους τὴν τραγωδία. Τοῦ τρυποῦσαν τὰ αὐτιά…

Τὸν κρέμασαν ψηλὰ μέσα σὲ δίχτυ, καὶ τὸν ἄλειψαν μὲ μέλι καὶ ἁλάτι. Οἱ σφίγγες καὶ οἱ μέλισσες τὸν κεντοῦσαν, ἐνῶ τὸ καταμεσήμερο ὁ ἥλιος μὲ τὶς καυστικές του ἀκτίνες αὔξανε τὴ φλόγωση».

Ὁ ἅγιος ἐπίσκοπος ὅλα τὰ δεχόταν μὲ εὐθυμία. Ὅλα τὰ θεωροῦσε «τελετὴ χαρμόσυνη παρὰ συμφορά». Ἡ ἀνεξι­κακία του καὶ ἡ γενναιότητά του ἐξέπληξαν ὅλους, ἀκόμη καὶ τὸν ὕπαρχο τῆς πόλεως, ποὺ μὲ δική του μεσολάβηση ἔκαμψε τὸν διώκτη Ἰουλιανὸ καὶ ἐλευθέρωσε τὸν μάρτυρα.

Πλῆθος εἰδωλολατρῶν διωκτῶν τότε μετανόησαν καὶ δέχθηκαν τὸ θεῖο κήρυγμα τοῦ Μάρκου καὶ βαπτίσθηκαν στὸ ὄνομα τοῦ ἀληθινοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Καὶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ δοξάστηκε.

Ὁ ὁμολογητὴς τοῦ Χριστοῦ ἐπίσκοπος Μάρκος ἔζησε τὸν ὑπόλοιπο ὀλίγο χρόνο τῆς ζωῆς του ἐν εἰρήνῃ ἀπολαμβάνοντας τοὺς πνευματικοὺς καρποὺς τῶν κόπων του. Καὶ φέροντας τὰ πολυτίμητα στίγματα τοῦ μαρτυρίου παρέδωσε τὴν ψυχή του στὸν Κύριο τὸ ἔτος 364.

Εἴθε μὲ τὶς πρεσβεῖες τοῦ ἁγίου Μάρκου ἐπισκόπου Ἀρεθουσίων τοῦ Ὁμολογητοῦ, νὰ παραμένουμε πιστοὶ στὸν δρόμο τῆς ἀληθινῆς θεογνωσίας ὁμολογώντας τὴν Ὀρθό­δοξη πίστη μας μὲ φλογερὸ λόγο καὶ ἀγάπης ἔργο στὸν σύγχρονο κόσμο.

Ὁ ἅγιος μάρτυς Κύριλλος (ὁ ἐν Φοινίκῃ διάκονος)

καὶ λοιποὶ ἱερωμένοι καὶ παρθένοι

Στὶς 29 Μαρτίου, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Ὁμολογητὴ ἅγιο Μάρκο, ἐπίσκοπο Ἀρεθουσίων, ποὺ ἔδρασε στὴν ἐποχὴ τοῦ σκληροῦ διώκτη Ἰουλιανοῦ, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία συνεορ­τά­ζει μία πολυπληθὴ ὁμάδα ἁγίων Μαρτύρων, ποὺ μαρ­τύρησαν καὶ αὐτοὶ τὴν ἴδια ἐποχή (4ος αἰ.).

Πρῶτος εἶναι ὁ ἱεροδιάκονος Κύριλλος ἀπὸ τὴν Ἡλι­ούπολη τῆς Φοινίκης. Ὑπῆρξε θαρραλέος ὁμολογητὴς τῆς πίστεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Πολέμησε μὲ πά­θος τὴν ψεύτικη λατρεία τῶν εἰδώλων. Οἱ διῶκτες τοῦ Χριστοῦ τὸν θανάτωσαν μὲ ἀπάνθρωπο τρόπο. Τοῦ ἄνοιξαν τὴν κοιλιά. Τοῦ διεσκόρπισαν τὰ σπλάχνα. Καὶ ἔφαγαν ὠμὸ τὸ συκώτι του. Οἱ ἄσπλαχνοι αὐτοὶ ἐχθροί του τιμω­ρή­θηκαν μὲ θεία δίκη. Ἀπὸ ἄλλους ἔπεσαν τὰ δόντια, σὲ ἄλλους σάπισε ἢ κόπηκε ἡ γλώσσα καὶ ἄλλοι τυφλώθηκαν.

Μιὰ ὁμάδα ἀνωνύμων πιστῶν, ποὺ ἀποτελοῦνταν ἀπὸ ἱερωμένους καὶ παρθένες, μαρτύρησαν στὴν περιοχὴ τῆς Γάζας τῆς Μεσοποταμίας, στὸν Ἀσκάλωνα, τὸ 363. Αἰτία τοῦ μαρτυρίου τους ἦταν καὶ πάλι ἡ πίστη ἡ ἀκλόνητη στὸν ἕνα καὶ μοναδικὸ Θεό. Ἀπὸ αὐτοὺς ἀφήρεσαν τὰ σπλάχνα καὶ στὴ θέση τους ἔβαλαν κριθάρι καὶ τοὺς πέταξαν στοὺς χοίρους. Τέλος ἀνθρώπινο τόσο μακάβριο. Ἀλλὰ καὶ ἀρχὴ ζωῆς τόσο μακαρίας.

Τὴν ἐποχὴ αὐτὴ ἐπίσης ἐχθροὶ τοῦ Χριστοῦ στὴ Σεβά­στεια βεβήλωσαν τὴ Λειψανοθήκη τοῦ Τιμίου Προδρόμου. Ἔκαψαν τὰ ἱερὰ Λείψανά του καὶ σκόρπισαν στὸν ἀέρα τὶς στά­χτες. Σήμερα, ὅπου ὑπάρχουν ἀνὰ τὸν κόσμο ἱερὰ Λεί­ψανα τοῦ Τιμίου Προδρόμου, εἶναι

ὅ,τι ἀπέμεινε ἀπὸ τὴ λαίλαπα ἐκείνου τοῦ διωγμοῦ.

Τελικά, ὁ Χριστὸς θριάμβευσε. Ὁ Ἰουλιανὸς ὁ Παρα­βά­της ταπεινώθηκε. Καὶ σὲ γιορτὴ ποὺ ἔκανε στὴν Ἀντιόχεια, πρὸς τιμὴν τοῦ θεοῦ Ἀπόλλωνα, βρέθηκε μόνος του, μόνος μὲ τοὺς αὐλικούς του. Ἀπὸ τὸν κόσμο δέχθηκε κατακραυγὴ καὶ περιφρόνηση.

16 αἰῶνες πέρασαν ἀπὸ τότε. Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ γνώρισε θριάμβους καὶ νίκες. Συνεχίζει καὶ σήμερα νὰ κα­τακτᾶ ἀθόρυβα σ’ ὅλο τὸν κόσμο τὶς καλοπροαίρετες ψυχὲς καὶ νὰ τὶς ἐλευθερώνει ἀπὸ τὶς δεισιδαιμονίες καὶ τὶς πλά­νες. Οἱ καμπάνες τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν κτυποῦν χαρμόσυνα καὶ διαλαλοῦν τὸ μήνυμα τῆς σωτηρίας σ’ Ἀνα­τολὴ καὶ Δύση, σὲ Βορρὰ καὶ Νότο.

Καὶ κάθε τόσο ξεπροβάλλουν καὶ νέες Ἐπισκοπὲς καὶ Μητροπόλεις στὰ βάθη τῆς Ἀφρικῆς, στὴν καρδιὰ τῆς Ἀσίας καὶ σ’ ὅλο τὸν κόσμο… Χιλιάδες ἄνθρωποι ἀπὸ κάθε λαὸ καὶ φυλὴ βαπτίζονται στὰ ὕδατα τῆς ἁγίας κολυμβήθρας. Φωτί­ζονται καὶ ὁμολογοῦν μὲ συγκίνηση τὴ συγκλονιστικὴ ἐμ­πει­ρία τῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ λέγοντας: «Εἴδομεν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ἐλάβομεν Πνεῦμα ἐπουράνιον…».

Ὅμως, δυστυχῶς, μετὰ ἀπὸ τόσους αἰῶνες δόξης τοῦ Χρι­­στιανισμοῦ, παραδόξως ἀναβιώνει στὶς μέρες μας ἡ λα­τρεία τῶν ψεύτικων εἰδώλων τοῦ Δωδεκαθέου καὶ ἄλλων ἀνυπάρκτων θεοτήτων – δεῖγμα καὶ αὐτὸ τῆς ἐσχάτης ἠθι­κῆς καταπτώσεως τῆς ἐποχῆς μας.

Μπροστὰ σ’ αὐτὸ τὸ κῦμα τῆς ἀρνήσεως τοῦ Χριστοῦ ἂς ἐμπνευστοῦμε ἀπὸ τὸ παράδειγμα ὅλων τῶν ἁγίων Μαρτύ­ρων. Ἂς ἀντισταθοῦμε μὲ γενναιότητα καὶ ἂς ἀπορρίψουμε μὲ βδελυγμία τὸ δαιμονικὸ αὐτὸ ἔκτρωμα τῆς λατρείας τῶν εἰδώλων μένοντας πιστοὶ στὴν ἀλήθεια τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας. Καὶ ἂς ὁμολογοῦμε μὲ ἱερὴ καύχηση τὴν πίστη καὶ τὴν ἀγάπη στὸν Ἕνα καὶ Μοναδικὸ Τριαδικὸ Θεό μας. Καὶ ἂν μᾶς καλέσει καὶ στὸ μαρτύριο, μὲ χαρὰ ἂς τὸ ἀπο­δεχθοῦμε ὡς τὸ ὕψιστο δῶρο Του.