Εδώ στη Λέσβο, κάποτε υπήρχε ένα δάσος τροπικό, που έσφυζε από ζωή. Πανύψηλα δένδρα έριχναν τον ίσκιο τους στη μεγάλη στεριά, την Αιγηίδα*, και ζώα γιγάντια έβρισκαν τροφή και καταφύγιο στους κορμούς και τα κλαδιά τους. Όλα αυτά κάποτε… πριν από περίπου… 19 εκατομμύρια χρόνια!

Κάτω όμως από το όμορφο δάσος, μία φωτιά σιγόκαιγε. Μία τεράστια λιθοσφαιρική πλάκα εισχωρούσε κάτω από την άλλη**, και με την τριβή τα πετρώματα έλιωναν και δημιουργούσαν καυτό λιωμένο υλικό (μάγμα), που συσσωρευόταν και έψαχνε διέξοδο προς τα έξω, μέχρι τη στιγμή που… βρήκε το κατάλληλο σημείο. Στο σημείο αυτό άνοιξε η γη και ξέχυσε φωτιά, λάβα και τέφρα που σκέπασε τα πάντα… Μέσα στα πάντα ήταν και το όμορφο τροπικό δάσος.

Όλα αυτά πριν από περίπου…18,5 εκατομμύρια χρόνια.

Τα πανύψηλα δένδρα και τα γιγάντια ζώα σκεπάστηκαν στη βάση τους από τη λάβα κι ένα πυκνό νέφος από σκόνη σκέπασε τον ουρανό κι έφερε βροχή γεμάτη στάχτη.

Η απολίθωση

Τότε έγινε το αξιοπερίεργο: Άρχισε μία φυσική διεργασία «απολίθωσης». Τα δέντρα του δάσους εκείνου «ρούφηξαν» με τις ρίζες τους το νερό της βροχής, που μετά την ηφαιστειακή έκρηξη ήταν πλούσιο σε πυρίτιο. Αυτό αντικατέστησε μόριο προς μόριο την οργανική φυσική ουσία των δέντρων. Η αντικατάσταση έγινε τόσο τέλεια, ώστε να διατηρηθούν σε άριστη κατάσταση τόσο τα μορφολογικά γνωρίσματα των φυτών, όσο και η εσωτερική δομή του ξύλου. Ήταν μία διεργασία που κράτησε 4.000 με 5.000 χρόνια. Έτσι τα δέντρα δεν μπόρεσαν να σαπίσουν, να καταστραφούν. Έμειναν εκεί στη θέση τους, μάρτυρες της γεωλογικής ιστορίας του τόπου. Αν δεν γινόταν αυτό, δεν θα μπορούσαμε να ξέρουμε σήμερα τι υπήρχε τα χρόνια εκείνα στην περιοχή του Αιγαίου, που ήταν τότε ξηρά (η Αιγηίδα).

Αν πάει κανείς στη Λέσβο, θα το δει από κοντά. Ένα ολόκληρο δασικό σύστημα απολιθωμένο επί τόπου! Θα το δει και θα θαυμάσει και θα στοχαστεί:

Η έκρηξη του ηφαιστείου πήγε να καταστρέψει τα πάντα, θάβοντάς τα στη λάσπη και τη στάχτη. Όμως, η δημιουργική σοφία του Θεού μπόρεσε με αυτά τα υλικά να διατηρήσει όρθιο για αιώνες το υπέροχο δάσος…

Οι επιστήμονες που μελέτησαν το απολιθωμένο δάσος της Λέσβου (δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο μετά της Αριζόνας), αναφέρονται με θαυμασμό στη μοναδικότητα, τη σπανιότητα και τη μεγάλη επιστημονική αξία του μνημείου αυτού της φύσης.

Οδοιπόρος

*Εκεί που βρίσκεται τώρα το Αιγαίο πέλαγος.

** Καθώς η Αφρικανική πλάκα βυθίζεται αργά κάτω από την Ευρασιατική, δημιουργείται λάβα από τα πετρώματα που λιώνουν κάτω από το βάρος της πίεσης.

«Πρός τή ΝΙΚΗ», Μάιος 2020