Σαν σε φέρει ο δρόμος στο κέντρο της πολύβουης πρωτεύουσας, λίγα μόλις μέτρα απ’ την πλατεία Συντάγματος, εκεί πίσω απ’ το Μέγαρο Μαξίμου, στην οδό Στησιχόρου 6, θα αντικρίσεις το εκκλησάκι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, που λειτουργεί από το 1857 μέχρι σήμερα, εκεί που άλλοτε ήταν το Αμαλίειο Ορφανοτροφείο Θηλέων. Και μπορεί έναν αιώνα μετά, το 1959, το Ορφανοτροφείο να κατεδαφίστηκε και να εγκαταστάθηκε στο Μαρούσι, ο Ναός όμως χάρη στις προσφορές των πιστών διασώθηκε και μαζί του και ένα καλά φυλαγμένο «μυστικό» από τα ένδοξα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης!
Στη δεξιά πλευρά της Εκκλησίας, στο βάθος, πριν από το αναλόγιο, είναι μια καλλιτεχνική, φωτιζόμενη προθήκη με τα οικόσημα της οικογενείας των Υψηλάντηδων και μέσα σε αυτήν, δυο λήκυθοι (αγγεία) με πάρα πολύ ωραία διακόσμηση. Μπροστά στην προθήκη μια επιγραφή διαφωτίζει τον επισκέπτη: «Οι καρδιές του Αλεξάνδρου και Γεωργίου Υψηλάντη». Πόσοι και πόσο άραγε γνωρίζουμε την ιστορία του Υψηλάντη, του μονόχειρα πρίγκιπα και της οικογένειάς του; Και πώς βρέθηκαν εκεί;
Αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας, ηγετική φυσιογνωμία του αγώνα του 1821 για την αποτίναξη του Τουρκικού ζυγού, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, μεγάλωσε στη Ρωσία, πολέμησε στη Μολδοβλαχία, πέθανε στη Βιέννη και ζήτησε η καρδιά του να μεταφερθεί στην Ελλάδα, που προσδοκούσε να την επισκεφθεί για πρώτη φορά μετά την απελευθέρωση, μα δεν πρόλαβε… Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, κηρύσσει την επανάσταση στο Ιάσιο στις 24 Φεβρουαρίου του 1821, με το σύνθημα “Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος”. Ο αδελφός του Δημήτριος, πολεμάει στην Ελλάδα και είναι αυτός που έδωσε την τελευταία νικηφόρα μάχη κατά των Τούρκων στην Πέτρα Βοιωτίας το 1829. Τα δύο άλλα αδέλφια του, Γεώργιος και Νικόλαος επικεφαλής του Ιερού Λόχου, φυλακίζονται για επτά χρόνια μαζί με τον Αλέξανδρο. Η σπουδαία μάνα, Ελισάβετ Υψηλάντου, πουλάει το Αρχοντικό στο Κίεβο, για την περίθαλψη των τραυματιών, την πληρωμή για την επιβίωση των παιδιών της στις φυλακές, και όταν ρωτήθηκε «πώς θα ζούσε αυτή, μια πριγκίπισσα, ως φτωχή», έδωσε την εξής απάντηση: «Περιμένετε να λυπηθώ τα κτήματα και τα ρούβλια, όταν έχω δώσει τέσσερα παιδιά για την πατρίδα;».
Βασιλιάς στην Ελλάδα είναι ο Όθωνας, νυμφευμένος με την Αμαλία. Ο αδελφός του Υψηλάντη Γεώργιος ζητά από τον Βασιλιά να του επιτρέψει να φέρει την καρδιά του αδελφού του Αλέξανδρου στην Ελλάδα. Το αίτημα έγινε δεκτό και στις 3.4.1843 η καρδιά ήλθε στην Πατρίδα. Με ανάλογες τιμές τοποθετήθηκε αρχικά στο Μητροπολιτικό Ναό των Αθηνών, που τότε ήταν ο Ναός της Αγίας Ειρήνης, στην οδό Αιόλου. Το 1854, στην Αττική εμφανίσθηκε μια λοιμική νόσος (χολέρα), που αποδεκάτισε τον πληθυσμό της Αθήνας, αφήνοντας εκατοντάδες ορφανά. Με πρωτοβουλία της Μαρίας Υψηλάντου, συζύγου του Γεωργίου Υψηλάντου, και με τη συμπαράσταση της Βασίλισσας Αμαλίας ανεγέρθηκε το «ΑΜΑΛΙΕΙΟ ΟΡΦΑΝΟΤΡΟΦΕΙΟ» και δίπλα ακριβώς το Εκκλησάκι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, Μιχαήλ και Γαβριήλ, που φιλοξενεί με πρωτοβουλία της Μαρίας και για πολλά χρόνια, χωρίς κανείς να το γνωρίζει, παρά μόνο ο εφημέριος του ναού στον οποίο τις εμπιστεύτηκε, τις μεγάλες καρδιές των μεγάλων Υψηλάντηδων.
25η Μαρτίου 2018! Σαν σε φέρει ο δρόμος εκεί να προσκυνήσεις και να ανάψεις ένα κερί, θυμήσου με ευγνωμοσύνη όλους εκείνους τους αληθινούς ηγέτες, τους ήρωες, που θυσίασαν τίτλους ευγενείας, περιουσίες, την ελευθερία και τη ζωή τους για την πατρίδα, και στοχάσου, για να εμπνευστείς απ’ τους στίχους του ποιητή: «Αδέλφια, περνώντας το δικό σας Προύθο, θυμιάζετε Αλέξανδρο Υψηλάντη»!
Φ.
Υποσημείωση:
Η ταρίχευση της καρδιάς σημαντικών προσώπων ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Ευρώπη του 19ου αιώνα. Η τάση αυτή υιοθετήθηκε για σημαίνοντα πρόσωπα, κυρίως λόγω της παρουσίας του βαυαρικού στοιχείου στη χώρα.
«Πρός τή ΝΙΚΗ», Μάρτιος 2018
