Στα γαλανά νερά του Βοσπόρου παιχνίδιζαν οι τελευταίες ακτίνες του ήλιου. Η ζωή κυλούσε ήσυχα στην Πόλη. Ήσυχα, μέχρι να ξεσπάσει η μπόρα.
23 Μαΐου του 1453 μ.Χ.
Ο Μωάμεθ ο Πορθητής στέλνει πρόσκληση-πρόκληση στον Κωνσταντίνο τον Παλαιολόγο ζητώντας «το κλειδί της Πόλης».
«Μάθε ότι έχουν τελειώσει οι πολεμικές προετοιμασίες. Ήρθε πια η ώρα να κάνουμε πράξη αυτό που θέλουμε εδώ και πολύ καιρό…
Τι λες; Θέλεις να εγκαταλείψεις την Πόλη και να φύγεις όπου θέλεις, μαζί με τους άρχοντές σου και τα υπάρχοντά τους, αφήνοντας αζήμιο τον λαό και από μένα και από σένα; Η θέλεις να αντισταθείς και να χάσεις τη ζωή σου και τα υπάρχοντά σου και συ και οι δικοί σου, κι ο λαός, αφού αιχμαλωτιστεί από τους Τούρκους, να διασκορπιστεί σ’ όλη τη γη;».*
Γύρισε ο Κωνσταντίνος το βλέμμα του γύρω… Η Πόλη με την ένδοξη ιστορία, το διαμάντι του Βοσπόρου, το καμάρι των Ελλήνων, περίμενε με κομμένη ανάσα την απόφασή του.
Στράφηκε πίσω, στο παρελθόν, έτρεξε τις σελίδες της Ελληνικής Ιστορίας, που περίμενε τη συνέχεια. Στάθηκε ιδιαίτερα στη μορφή του Λεωνίδα…
Έστρεψε ύστερα το βλέμμα μπροστά και μακριά, στο μέλλον… Τι θα κέρδιζε… τι θα έχανε από αυτή τη συμφωνία; Τα ζύγισε όλα προσεκτικά, με αίσθημα ευθύνης… Κι έδωσε αποφασιστικά την απάντηση:
«Τό… τήν Πόλιν σοι δοῦναι, οὔτ᾿ ἐμόν ἐστιν οὔτ’ ἄλλου τῶν κατοικούντων ἐν ταύτῃ…»*, απάντησε στον Μωάμεθ.
Δεν είναι δικό μας δικαίωμα να τη δώσουμε. Δεν είναι δική μας η Πόλη.
Δικό μας δικαίωμα είναι μόνο μία απόφαση: η θυσία!
Αυτό να γράψει η ιστορία. «Κοινῇ γάρ γνώμῃ πάντες αὐτοπροαιρέτως ἀποθανοῦμεν καί οὐ φεισόμεθα τῆς ζωῆς ἡμῶν»!
Ήτανε Μάιος… 29 Μαΐου του 1453 μ.Χ.
Η ιστορία έγραψε: Ο Κωνσταντίνος έπεσε πάνω στη μάχη. Όλοι έπεσαν πάνω στη μάχη. Αυτοπροαιρέτως, ελεύθερα, με τη θέλησή τους. «Η Πόλη έπεσε…».
Και στη συνέχεια υπογράμμισε με χρυσά γράμματα: Δεν δόθηκε, δεν παραδόθηκε. Έχει σημασία αυτό. Έπεσε… Κι όποιος ελεύθερα πέφτει, έχει ελπίδα και να σηκωθεί ελεύθερα….
Ήτανε Μάιος…
«Η Πόλις εάλω!», είπαν. Η Πόλη έπεσε! Κι έτσι «πεσμένη» έγινε σύμβολο θυσίας και προάγγελος ελευθερίας!
*Από το Χρονικό της Αλώσεως του Δούκα, σε ελεύθερη απόδοση.
«Πρός τή ΝΙΚΗ», Μάιος 2019
